W ostatnim czasie branża przetwórstwa tworzyw sztucznych bardzo aktywnie wprowadza na rynek rozwiązania cyrkularne, w których tworzywa są produkowane, przetwarzane, wykorzystywane i zarządzane w sposób zrównoważony. Trend ten jest nadrzędnie podyktowany troską o środowisko naturalne, ale także stanowi odpowiedź na zmieniające się oczekiwania konsumenckie oraz – co niezwykle ważne – jest podyktowany koniecznością wdrożenia modelu działania w oparciu o nowe unijne regulacje i rekomendacje m.in. w zakresie strategii dla tworzyw sztucznych.
Polimery dla Gospodarki Obiegu Zamkniętego
Rozwiązania cyrkularne wpisują się w złożenia i cele Gospodarki Obiegu Zamkniętego („GOZ”). Należy do nich obecnie np. redukcja pokonsumenckich odpadów z tworzyw polimerowych poprzez wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu mechanicznego. Wkrótce, na skalę przemysłową, będzie to także dotyczyć recyklingu chemicznego oraz minimalizowania śladu węglowego dzięki wykorzystaniu surowców ze źródeł odnawialnych.
W obiegu zamkniętym, dostępność pokonsumenckich odpadów z tworzyw sztucznych o odpowiedniej jakości i w wystarczającej ilości jest kluczowa ze względu na znacznie niższą emisję gazów cieplarnianych. Jak podają niektóre szacunki, nawet o ekwiwalent 600-1000 kg CO2 („CO2e”) w porównaniu do 1 tony tworzyw oryginalnych ze źródeł nieodnawialnych. CO2e to uniwersalna jednostka służąca do pomiaru emisji gazów cieplarnianych, która odzwierciedla ich różny współczynnik ocieplenia globalnego oraz określa stężenie dwutlenku węgla, którego emisja do atmosfery miałaby identyczny skutek jak dane stężenie porównywalnego gazu cieplarnianego. Dopełnieniem na drodze do realizacji celów GOZ będzie także rozwój technologii i instalacji do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych na surowiec przeznaczony dla instalacji do polimeryzacji, a także inwestycje w nowe, efektywne energetycznie rozwiązania.
Circulen – zróżnicowane rozwiązania
Basell Orlen Polyolefins Sprzedaż Sp. z o.o. („BOPS”) jest wiodącym dostawcą rozwiązań poliolefinowych dla przetwórców operujących na polskim rynku i już od kilku lat swoją ofertę handlową poszerza o innowacyjne gatunki polimerów cyrkularnych Circulen, które są produkowane w Europie Zachodniej przez Grupę LyondellBasell („LYB”). W tym zakresie, BOPS na polskim rynku aktywnie promuje i rozwija gatunki polietylenu dużej gęstości (HDPE), jak i polipropylenu (PP) z recyklingu mechanicznego pod nazwą handlową CirculenRecover oraz grupę produktów HDPE i PP pod nazwą CirculenRenew, które obejmują gatunki produkowane w instalacjach do polimeryzacji z użyciem monomerów pochodzących w określonej ilości ze źródeł odnawialnych.
CirculenRecover – polimery z recyklingu mechanicznego
Tworzywa CirculenRecover są produkowane ze starannie posortowanych i oczyszczonych odpadów. Zgodnie z metodologią normy ISO 14021:2016, zawierają nawet, co najmniej 99% materiału pochodzącego z recyklingu odpadów pokonsumenckich. Dlatego też, charakteryzują się one wysoką jakością oraz dużą powtarzalnością pomiędzy poszczególnymi partiami materiału. Gatunki CirculenRecover są produkowane w sposób przyjazny środowisku, zgodnie z najwyższymi standardami dla recyklingu EuCerPlast przez spółkę Quality Circular Polymers BV, która w pełni należy do LYB, a gatunki HDPE do wytłaczania i PP do wtryskiwania są dostępne głównie w dwóch podstawowych kolorach – jasnym (kość słoniowa) lub szarym (albo srebrnym – HDPE).
Ze względu na obowiązujące regulacje prawne, gatunki CirculenRecover, podobnie jak i inne konkurencyjne gatunki poliolefin z recyklingu mechanicznego, nie są przeznaczone do ściśle regulowanych zastosowań, w tym do kontaktu z żywnością lub z wodą pitną.
Przetwarzając odpady pokonsumenckie z tworzyw sztucznych można osiągnąć niższy ślad węglowy ze względu na najkrótszą pętlę obiegu dla recyklingu.
Portfolio gatunków PP i HDPE z recyklingu mechanicznego
Nazwa gatunku | MFR, g/10′ | Gęstość, g/cm3 | Zawartość PCR* | |
Polipropylen | ||||
CirculenRecover PP300P Grey | 16 | 0,915 | >99% | |
CirculenRecover PP300P Ivory | ||||
CirculenRecover PP300R Grey | 21 | 0,915 | >99% | |
CirculenRecover PP300R Ivory | ||||
CirculenRecover PP300S Grey | 35 | 0,915 | >98% | |
CirculenRecover PP300S Ivory | ||||
CirculenRecover PP300T Grey | 50 | 0,915 | >98% | |
CirculenRecover PP300T Ivory | ||||
CirculenRecover PP300U Grey | 70 | 0,915 | >98% | |
CirculenRecover PP300U Ivory | ||||
CirculenRecover PP189P Ivory | 15 | 0,918 | >85% | |
CirculenRecover PP249S Grey | 28 | 0,922 | >70% | |
CirculenRecover PP249S Ivory | ||||
Polietylen dużej gęstości | ||||
CirculenRecover HD5603 Ivory | 0,3 | 0,956 | >98% | |
CirculenRecover HD5603 Ivory Plus** | 0,3 | 0,956 | >98% | |
CirculenRecover HD5603 Silver | 0,4 | 0,956 | >98% | |
CirculenRecover HD5603 Silver Plus** | 0,4 | 0,956 | >98% |
*PCR – odpady pokonsumenckie z tworzyw polimerowych
**Niski zapach resztkowy
CirculenRenew – polimery ze źródeł odnawialnych typu Bio
CirculenRenew to gatunki, które są otrzymywane m.in. z surowców odnawialnych typu Bio, wytwarzanych z oczyszczonych, poużytkowych olejów spożywczych. Oznacza to, że w procesie polimeryzacji, monomery ze źródeł kopalnych są częściowo zastąpione przez monomery Bio. Podstawową zaletą tych tworzyw jest nie tylko mniejsze zużycie surowców kopalnych, ale przede wszystkim znaczące obniżenie emisji CO2 w perspektywie całego cyklu życia dowolnego wyrobu, od jego produkcji po utylizację odpadów, czyli „od kołyski po grób”.
Wyliczenia śladu węglowego w cyklu życia wg ISO 14040/14044, opracowane przez niezależny zespół ekspertów z instytutu IFEU w Heidelbergu i potwierdzone przez laboratoria Dekra, VTT, CE Delft i Uniwersytetu Groeningen wskazały, że emisja CO2e dla gatunków PP i HDPE CirculenRenew jest niższa średnio o około 75% w całym cyklu życia dowolnego wyrobu (od jego produkcji po utylizację odpadów), w porównaniu do odpowiednich gatunków wytwarzanych w 100% ze źródeł kopalnych. Oznacza to, że ślad węglowy dla tych gatunków może być mniejszy nawet o ok. 3,6 -3,7 t CO2e na 1 tonę polimeru tradycyjnego ze źródeł kopalnych.
Obecnie, wszystkie gatunki PP i HDPE, dostępne z wytwórni LYB w Europie Zachodniej mogą być oferowane przez BOPS jako gatunki CirculenRenew z certyfikatem ISCC Plus (ISCC – International Sustainability & Carbon Certification) określającym 100% zawartość surowca Bio na podstawie bilansu masowego. BOPS również uzyskała certyfikat ISCC Plus, upoważniający do obrotu gatunkami typu Bio. Natomiast, w wersji „Plus” (lub CirculenRenew C14) dostępne są wybrane gatunki z dokładnie określoną zawartością komponentu Bio na podstawie badań izotopu C14 w polimerze – badanie jest wykonywane przez niezależne, certyfikowane laboratorium.
Gatunki PP i HDPE CirculenRenew produkowane z użyciem poużytkowych olejów spożywczych mogą być wykorzystywane praktycznie bez ograniczeń, do tych samych zastosowań, co dotychczasowe tworzywa pierwotne Hostalen i Moplen wyprodukowane w oparciu o surowce kopalne. Nowe odpowiedniki oferują taką samą jakość pod względem przetwórczym, właściwości fizyko-mechanicznych i użytkowych, a także spełniają wymagania regulacji i rozporządzeń do żywności, kosmetyków itd. Gatunki CirculenRenew doskonale wpisują się w wymagania gospodarki cyrkularnej, znacząco przyczyniając się do obniżenia śladu węglowego w cyklu życia wyrobu.
Aktualnie, LYB rozwija badania nad kolejną grupą polimerów cyrkularnych pod nazwą CirculenRevive, których produkcja jest połączona z zaawansowanym procesem recyklingu chemicznego (tzw. recykling molekularny) trudniejszych do zagospodarowania odpadów pokonsumenckich z tworzyw. Już teraz LYB w swojej pilotażowej instalacji we Włoszech produkuje surowiec wyjściowy, który jest używany do produkcji polimerów w malej skali.
Włączenie do oferty sprzedażowej BOPS portfolio produktów cyrkularnych Circulen ułatwia dostęp polskim przetwórcom i producentom wyrobów do odpowiednich rozwiązań, zgodnie z wymaganiami i potrzebami rynku, tak aby przejść na zrównoważony model produkcji oraz efektywnie ograniczać zachodzące, niekorzystne zmiany klimatyczne.
Circulen, Hostalen i Moplen są znakami towarowymi LyondellBasell i podlegają ochronie prawnej.
Zdjęcie: LyondellBasell